Sneek kreeg in 1456 “stadsrechten”. Dit was een jaar na het voorbeeld van Bolsward, waar Pater Brugman er veel invloed op had gehad. Er werd door zijn toedoen rekening gehouden met de armen.
Het krijgen van deze stadsrechten moet niet worden verstaan als het krijgen van een vorst van het “ recht van wal en poort”, “marktrecht” in de zin van het recht om markten te organiseren, “stapelrecht” (verplichting voor handelaars goederen uit te laden en enkele dagen op te slaan), muntrecht of halsrecht ( om doodvonnissen uit te spreken).
De stadsrechten, beschreven in het Stadsboek behelzen verordeningen, regels voor het bestuur van Sneek en de rechtspraak. Opmerkelijk is, dat dit stuk is gesteld in het Nederlands. Tot 1500 werden in Friesland namelijk de officiële stukken in het Fries gesteld (soms het Latijn).
• Verkoop van niet in Sneek gemaakte vaten was verboden, behalve Hamburgse tonnen.
• Jaarmarkten en weekmarkten werden alle beschreven met de geldende regels.
• Bij de jaarmarkt gold de “Marktvrede”: de handel was vrij voor iedereen, maar boeten werden verdubbeld!
• Buiten de jaarmarkt moest alle zuivel aan niet-Snekers via de waag worden verkocht.
• Op dinsdag mocht een vreemdeling niets kopen, behalve vee, maar wel voor 12 uur! Er was nog onderscheid tussen Friezen van buiten Sneek en niet-Friezen. De laatste heetten alle “Duytsche” (Goed te weten bij het lezen van stukken uit die tijd)
• In de Kolk (Grote Palen) mocht op dinsdag geen boter en kaas worden verladen.
• In de kolk mochten ’s dinsdags (weekmarkt) geen lege schepen liggen wegens hinder voor schepen mèt lading.
• Voor het burgerrecht moest intreegeld worden betaald, armen half geld!
• De gemeenteraad had 12 leden: 8 schepenen (rechters) en 4 raadslieden (bestuurlijke zaken) resp. 2 en 1 per espel of vendel (= verndel = vierde deel, in veel plaatsen: kwartier). Er waren toen nog 4 vendels. Na 1493 werden dat 6.
• De Harinxma’s mochten niet meer dan een lid leveren vanuit het vendel , waar ze woonden. Dit was om de macht van de adel te beperken. Het was democratisering van de 15e eeuw.
• Er waren heel veel bepalingen ter voorkoming en ter bestrijding van brand. Bv. moest ieder huis een emmer hebben om met water te kunnen worden doorgegeven….